اینترنت اشیا یکی از داغ‌ترین مباحث سال‌های اخیر دنیای فناوری به‌شمار می‌رود. این گرایش در فناوری قصد دارد دستگاه‌ها و گجت‌های مختلف را ازطریق اینترنت به کسب‌وکارها و مشتریان و یکدیگر متصل کند. هدف اینترنت اشیا به‌ظاهر ساده است و ظرفیت‌های زیادی درباره‌ی آن دیده می‌شود. قابلیت‌های متعدد این فناوری موجب شده شرکت‌ها و استارتاپ‌های بسیاری روی آن تمرکز کنند و ایده‌های آن‌ها به ساخت محصولاتی مانند یخچال‌های متصل به اینترنت و روشنایی کنترل‌کردنی ازطریق اپلیکیشن منجر شود.

مطالب گفته‌شده موجب شده بسیاری از کاربران و کارشناسان، اینترنت اشیا را انقلاب بعدی در صنعت فناوری قلمداد ‌کنند؛ اما این حجم عظیم از انتظارات موجب پیش‌بینی صحیح آن‌ها از آینده نمی‌شود. موانع چشمگیری در سر راه توسعه‌ی اینترنت اشیا قرار دارد که موجب می‌شود فراگیرشدن آن کُندتر از روند کنونی شود. این مشکلات حل‌شدنی هستند؛ اما شرکت‌ها و صنایع باید توجه ویژه‌ای به آن‌ها کنند تا در آینده، موجب ناهموارشدن مسیر این فناوری نشود. درادامه، برخی از عوامل مسئله‌ساز برای اینترنت اشیا را بررسی می‌کنیم.

۱. دسترسی به اینترنت

اینترنت اشیا روی کاغذ اصول ساده‌ای دارد و مزایای بسیاری برای کاربران فراهم می‌کند. ازجمله ویژگی‌های مثبت آن می‌توان به‌ احتی و آسایش بیشتر برای کاربران و دسترسی به آخرین فناوری‌های روز اشاره کرد. باوجوداین، نباید مهم‌ترین نیاز این فناوری را نادیده گرفت که دسترسی همیشگی به اینترنت است. بدون اتصال پایدار و دائمی به اینترنت، IoT نمی‌تواند عملکرد چندانی داشته باشد. درحالی‌که دسترسی به اینترنت برای بیشتر کاربران مشکل چندانی محسوب نمی‌شود، نقاط زیادی در دنیا وجود دارد که همچنان اتصال مناسبی ندارند یا هیچ پوشش شبکه‌ای در آن‌ها دیده نمی‌شود.

شرکت‌های بسیاری مانند گوگل و فیسبوک سعی می‌کنند بر این مشکل غلبه کنند. راه‌حل‌های بسیاری مانند بالون‌های دارای وای‌فای یا اینترنت ماهواره‌ای رایگان ارائه شده؛ اما همه‌ی آن‌ها فاصله‌ی زیادی با اجرا در مقایس جهانی دارند. حتی کشورهای دارای زیرساخت قدرتمند اینترنت مانند ایالات متحده‌ی آمریکا، نقاطی دارد که در آن‌ها پوشش اینترنت ضعیف‌تر است یا حتی وجود ندارد. به‌‌همین‌دلیل، دسترسی جهانی به اینترنت باید بهبود پیدا کند تا اینترنت اشیا در سراسر دنیا دردسترس باشد.

۲. هزینه‌های چشمگیر

معرفی یا ساخت محصول با حسگرهای جدید شاید کار چندان دشواری ازنظر صنایع فناوری به‌نظر نرسد؛ اما قراردادن این حسگرها در زیرساخت‌های فعلی موجود در سراسر جهان یا جایگزین‌کردن آن‌ها، قطعاً امری دشوار محسوب می‌شود. یکی از ایده‌های اصلی اینترنت اشیا، قراردادن حسگرهای مختلف در جاده‌ها، چراغ‌های راهنمایی، ساختمان‌ها و سایر زیرساخت‌های شهری است که نیازمند صرف هزینه‌ی بسیاری خواهد بود. بسیاری از شرکت‌های خوش‌بین به آینده اینترنت اشیا، همچنان درحال‌بررسی میزان سوددهی و موفقیت این روند در آینده هستند تا مطمئن شوند سرمایه‌گذاری‌های سنگین آن‌ها در مقیاس وسیع بازدهی خواهد داشت.

پیشرفت‌هایی برای کاهش هزینه‌های مربوط به اینترنت اشیا دیده می‌شود که ازجمله‌ی آن‌ها می‌توان به ساخت حسگرهایی با قیمت تمام‌شده‌ی کمتر اشاره کرد. البته، این پیشرفت‌ها کافی نیستند و گام‌های بلندتری برای استفاده وسیع از چنین فناوری‌هایی در تمامی جنبه‌ها نیاز است. تا زمان حل این مشکل، استفاده از اینترنت اشیا در تمامی محصولات و ابعاد زندگی انسان، امری دست‌نیافتنی به‌نظر خواهد رسید.

۳. امنیت و حفظ حریم شخصی

بدون شک حفظ حریم خصوصی و تأمین امنیت، یکی از دغدغه‌های اصلی کاربران و کسب‌وکارها به‌شمار می‌رود. در سال‌های اخیر، حمله‌های عظیمی ازجمله انتشار عکس‌های خصوصی اشخاص مشهور بعد از هک‌شدن سرویس iCloud را شاهد بوده‌ایم. این مسائل موجب بدبینی بسیاری از افراد به نگهداری اطلاعات حساس و خصوصی به‌صورت آنلاین شده است. وقتی همه‌چیز از وسایل آشپزخانه گرفته تا لباس‌ها به اینترنت متصل باشد، معنای اصلی حریم خصوصی و اطلاعات شخصی کمی متفاوت خواهد بود. شرکت‌ها باید به مشتریان خود نشان بدهند که می‌توانند از اطلاعات شخصی آن‌ها به‌درستی محافظت کنند تا درنهایت، کاربران راضی به خرید محصولاتی متصل به اینترنت اشیا شوند. برای مثال، کفش‌های متصل به اینترنت تمامی نقاطی را ثبت می‌کند که کاربر در آن‌ها حضور داشته است. این امر تهدیدی بزرگ برای حریم شخصی شناخته می‌شوند؛ به‌همین‌دلیل ممکن است مشتریان علاقه‌ی بسیار کمی به استفاده از آن‌ها نشان دهند.

۴. افزایش حجم داده‌ها

پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۰، حدود ۲۶میلیارد دستگاه یا شیء جزو اینترنت اشیا باشند. افزایش تعداد دستگاه‌های متصل به اینترنت، موجب افزایش میزان داده‌ی تولیدشده در واحد زمان می‌شود. هم‌اکنون، بسیاری از شرکت‌ها آمادگی لازم برای جمع‌آوری حجم بسیار زیاد داده‌ی دستگاه‌های متصل برای عملکرد مناسب اینترنت اشیا را ندارند. گام‌های بسیاری برای آمادگی کسب‌وکارها به‌منظور میزبانی چنین حجم عظیمی از داده‌ها نیاز است. افزایش فضای ذخیره‌سازی یکی از نیازهای ضروری است که حافظه‌های خانگی یا سرویس‌های ابری می‌تواند آن را تأمین کند. زیرساخت مناسب برای انتقال داده و توان پردازشی بیشتر نیز از دیگر موضوعات درخورتوجه هستند. ابزارهای بهینه‌تر برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های کسب‌وکارها می‌تواند به عملکرد بهتر اینترنت اشیا کمک کند. وقتی تمامی مطالب گفته‌شده را شرکت‌های مختلف رعایت کنند، سرعت گسترش اینترنت اشیا نیز افزایش پیدا می‌کند.

۵. افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان

درحالی‌که اینترنت اشیا به موضوع بحث‌برانگیز میان شرکت‌های بزرگ و اهالی فناوری تبدیل شده، بسیاری از مردم عادی از آن بی‌خبر هستند. در تحقیقی که به‌تازگی انجام شده، ۸۷درصد مصرف‌کنندگان از وجود اینترنت اشیا اظهار بی‌اطلاعی کرده‌اند. حتی اطلاع از وجود فناوری این‌چنینی موجب نمی‌شود تا مشتریان علاقه‌ی بیشتری به محصولات مبتنی بر اینترنت اشیا از خود نشان دهند. این تحقیق نشان‌دهنده‌ی نبودِ آگاهی مناسب میان افراد جامعه از وجود این فناوری و قابلیت‌های گسترده‌ی آن است.

وقتی مشتریان دانش کافی از اینترنت اشیا نداشته باشند، طبیعتاً علاقه‌ی کمتری نیز به آن نشان می‌دهند و سرعت گسترش آن کاهش پیدا می‌کند. این درحالی است که برخی حوزه‌های اینترنت اشیا مانند فناوری‌های پوشیدنی، با استقبال بیشتر  کاربران مواجه شده که می‌تواند راه‌حلی برای افزایش محبوبیت این فناوری باشد. نتیجه‌ی علاقه‌ی کاربران تمرکز بیشتر شرکت‌های سازنده روی فناوری‌های پوشیدنی، ازجمله ساعت‌های هوشمند و دستبندهای پایش سلامت شده است. بااین‌حال، بسیاری دیگر از زمینه‌های اینترنت اشیا سال‌های زیادی با فراگیری همگانی فاصله دارند.

آنچه گفته شد، تنها برخی از مشکلاتی هستند که شرکت‌ها و کسب‌و‌کارهای مربوط‌به اینترنت اشیا باید با آن‌ها در سال‌های آینده دست‌وپنجه نرم کنند. انتظار می‌رود تعداد توسعه‌دهندگان تخصصی اینترنت اشیا تا سال ۲۰۲۰ به ۴.۵میلیون نفر برسد که فاصله‌ی محسوسی با رقم ۳۰۰هزارنفری کنونی دارد. توجه بیشتر به این حوزه موجب پدیدآمدن نوآوری‌ها و اپلیکیشن‌های خلاقانه‌تر می‌شود که راه‌حلی برای غلبه به موانع مذکور محسوب می‌شوند.